Tijd is iets vreemds! De manier waarop wij tijd beseffen heeft niets te maken met de daadwerkelijke tijd. Zo kan op een saai moment de tijd heel traag voorbij kruipen en tijdens een leuk moment lijkt de tijd te vliegen. Tijdsbesef is dus iets heel persoonlijks. Het is maar net wat de situatie is. Terwijl de klok toch echt altijd hetzelfde tempo tikt... maar is dat wel zo?
In tweeling paradox wordt aangetoond dat tijd niet overal even snel verstrijkt. Het zijn twee mannen, waarvan de een op aarde blijft en de ander een ruimtereis maakt. Wanneer de man terugkeert op aarde, blijkt dat zijn tweelingbroer een stuk ouder is geworden dan hij.
Tijd is dus geen een vaststaand gegeven, terwijl we dat vaak wel zo gebruiken. En we ervaren in drukke tijden vaak tijdgebrek. Je hebt het gevoel alle ballen hoog te moeten houden en alles tegelijk te moeten doen en daardoor komt er veel druk te liggen op de tijd. De tijd lijkt daardoor sneller te lopen, ook omdat je misschien meer wilt doen dan eigenlijk kan binnen een bepaalde tijd.
Wat maakt dat we tijdgebrek ervaren...
En wat kan je eraan doen?!
1. Je verwachtingen bijstellen
We hebben de hele dag door verwachtingen over hoe het zal gaan lopen. Een gesprek, een dag, een afspraak, het huishouden, to-do lijstjes, alles. Die voorspelbaarheid hebben we voor een deel ook nodig. Want wanneer de dingen lopen zoals je ze verwacht, zorgt dit voor een vorm van comfort. Die voorspelbaarheid zorgt voor veiligheid. Maar helaas....zo werkt het leven niet helemaal. Dingen lopen niet altijd hoe je ze verwacht. Dit zorgt dan voor spanning, frustratie, irritatie en stressreacties op de situatie. Je hebt nou eenmaal niet alles in de hand (echte controle bestaat ook helemaal niet). Wat je wel in de hand kan hebben, zijn je eigen verwachtingen. En daar is veel te winnen!
Ga bij jezelf na wat je verwachtingen zijn en hoe realistisch haalbaar zijn die?
Dus wanneer je bijvoorbeeld thuis bent met je kids en tegelijkertijd nog wat dingen wilt doen voor je werk op je laptop is de kans groot dat je verwachting niet gaat matchen bij de realiteit. Je kinderen vragen om je aandacht en jij raakt geïrriteerd, omdat je je werk niet gedaan krijgt. Was dit vooraf te verwachten? Ja, eigenlijk wel. Stel je verwachtingen waar mogelijk bij naar wat gemakkelijker (en reëel) haalbaar is. Dan nog kan het voorkomen dat er zich een onverwachte situatie voordoet, die iets van jou vraagt. Maar ook in het moment zelf kan je je verwachtingen nog bijstellen. Daar is wel voor nodig dat je dan eerst accepteert wat er gebeurt (en dat dit anders gaat dan je verwachtte). Vervolgens zal je dan je verwachtingen los moeten laten en pas dan kan je je verwachting bijstellen.
2. Vermijd multitasking
Een concept dat eigenlijk helemaal niet bestaat! Je kunt geen 2 dingen bewust tegelijk doen (hierin laten we het autonome zenuwstelsel dan even achterwege). Wat er in je hersenen gebeurt op zo'n moment is dat je heel snel gaat schakelen in je aandacht. Je switcht als het ware je aandacht heel snel van het ene naar het andere en weer terug. Daarmee versnippert je aandacht, wat een druk gevoel geeft en vaak kan lijden tot stress. Ook kost het je hersenen erg veel energie om dit te doen. Veel meer dan dat je de dingen 1 voor 1 doet.
Houd je aandacht puur: doe één ding tegelijk en vermijd versnippering van je aandacht zoveel mogelijk!
Het voorbeeld hierin zie ik wel eens terug op de onderwijswerkvloer. De leerkracht is aan het werk met de kinderen in de klas. Eerst wordt de les uitgelegd en dan gaan de kinderen ermee aan het werk. Terwijl de kinderen werken, kijkt de leerkracht alvast wat werk na en check ook de mail even. Tussendoor komen er af en toe vragen uit de groep, moet er op de tijd en orde in de klas worden gelet en loopt de leerkracht ook nog een rondje. Hiermee hoopt de leerkracht dan na schooltijd wat tijd te winnen, zodat er dan andere dingen gedaan kunnen worden. Maar wanneer de klas naar huis is, is de leerkracht gesloopt. De rest van de middag komt er eigenlijk niets meer uit zijn handen en raakt daardoor gefrustreerd (want dat was niet de verwachting). In dit voorbeeld doet de leerkracht heel veel door elkaar, waardoor hij zijn aandacht enorm versnippert en heel veel en snel moet schakelen. Een grote belasting voor de hersenen en uiteindelijk ook niet helpend of efficiënt. Het zorgt vooral voor vermoeidheid en een hoge werkdrukbeleving (doordat alles tegelijk gaat).
3. Vertraag!
Onze maatschappij gedraagt zich als een sneltrein die non-stop rijdt. Er is altijd wat te doen, te zien, te volgen, te horen, enz. Je kan daarin meegesleurd worden zonder dat je het door hebt, waardoor we (vooral onze hersenen) te veel overbelasten. Dat trekt onze aandacht en energie uit balans (teveel hoofd, te weinig lichaam). Dit kan op ten duur veel klachten geven. Denk aan burn-out, overspannenheid, oververmoeid, gespannen, stress, neerslachtig, depressief en ga zo maar door.
Vertraag en geef je hoofd af en toe rust. Laat je hersenen weer wennen aan af en toe niets doen!
En daarbij wil ik wel even aanstippen dat alles op een beeldscherm niet rustgevend is voor je hersenen! Het lijkt een ontspannen en onschuldig tijdverdrijf, maar is eigenlijk onderdeel van diezelfde sneltrein. Dit zorgt ervoor dat onze hersenen gewend raken aan altijd wat te doen hebben. Op het een moment dat er even niets is (je moet wachten op de bus) pak je al snel je mobiel erbij. Onze hersenen vertellen ons heel snel dat we iets moeten doen. Niets doen maakt onrustig, onze hersenen zijn het niet meer gewend. Dit kan je wel weer jezelf aanleren door regelmatig (minimaal dagelijks) even een moment niets te doen (hooguit met wat drinken erbij). Of als je even ergens moet wachten, wacht dan gewoon even en laat die mobiel even weg. Dat zal in het begin misschien even ongemakkelijk zijn, maar dat went. Bouw het dan langzaam op, het zal je veel rust brengen!
Deze 'sneltrein' zit dus vooral in ons hoofd. Door je aandacht wat meer ook naar je lichaam te verplaatsen, breng je het weer wat meer in balans. Wanneer je met je aandacht in je lichaam bent zal je daar meer rust ervaren, meer stilte en daar reageert je lichaam op door te ontspannen. Innerlijke rust is ook niet gemakkelijk te vinden in je hoofd, dat vind je in je lijf.
Mindfulness is een mooi voorbeeld hiervan om uit die sneltrein te stappen. De eerste stap binnen de mindfulness is de ademhaling! Richt je aandacht op je ademhaling. Hiermee verplaats je namelijk je aandacht naar je lijf en daarmee uit je hoofd. Alle gedachtes vervagen daarmee naar de achtergrond (want je aandacht is daar niet om alles te horen) en er ontstaat meer stilte en daardoor dus ontspanning. Dat geeft een heel mooie en prettige vertraging (en is een fijn rustmoment voor onze hersenen).
Zo, nu hebben jullie wat tips om er zelf mee aan de slag te gaan! Doe er vooral je voordeel mee!
Merk je dat het toch lastig is of loop je er wat in vast, wellicht dat ik dan wat voor je kan betekenen. Je mag altijd contact met me opnemen! Mail, bel of app me gerust.