Wat is stress, wanneer is het nodig en wanneer wordt het schadelijk voor je gezondheid? Wat kan je doen om klachten (en burn-outproblematiek) te voorkomen?
Stress wordt vaak omschreven als iets wat we vooral niet willen in ons leven. Maar een leven zonder stress is niet mogelijk (sorry...). Wij hebben namelijk stress nodig om tot actie te komen. Stress is simpelweg een reactie op een verandering. Het zet ons (of iets in ons) aan tot actie, om zo goed als mogelijk om te gaan met deze verandering en zo nodig erop aan te passen. En dan gaat het over alle veranderingen in en om ons heen, van heel klein tot heel groot. Denk bijvoorbeeld aan honger of dorst. Dat is al een stress reactie, omdat het lichaam dit nodig heeft en jou wilt aanzetten tot eten en drinken. Maar ook bijvoorbeeld een virus of bacterie. Dit wordt opgemerkt door ons lichaam met stress als gevolg. Er wordt een natuurlijk overlevingsmechanisme geactiveerd, en dat is maar goed ook. Ook wanneer er plotseling iets gebeurt of er veel op het spel staat, zorgt stress ervoor dat we dan in een staat van paraatheid komen. Doordat het de aanmaak van stresshormonen activeert (adrenaline en cortisol). Je ademhaling versnelt, je hartslag stijgt, je spieren spannen zich, je bent alerter en meer geconcentreerd. Je bent klaar om te reageren op dat wat er is. Dit stresssysteem is dus belangrijk voor onze overleving. Dus een stressloos leven...nee, dat zal niet goed aflopen.Â
​
Deze vorm van stress is Acute stress. Het is een kortdurende effectieve reactie op dat wat er nodig is. Waarna het lichaam zich weer in de ruststand kan zetten en het lijf weer in staat is tot herstel en onderhoud.
Â
Zolang inspanning (actie) en rust (herstel en onderhoud) goed met elkaar in balans zijn, is stress gezond en nuttig.Â
Â
Wanneer deze balans er niet (meer) is en er geen sprake is van kortdurend, dan hebben het over Chronische stress. En ja, dát is iets wat we vooral niet willen of in ieder geval zoveel als mogelijk moeten beperken in ons leven. Bij Chronische stress is de balans tussen inspanning en rust verstoort geraakt. In het begin merk je dat nog niet meteen. Net zoals bij Acute stress kan je dat best wel even aan en vang je dat goed op. Je hebt daar wel reserves voor. Maar wanneer er onvoldoende rustmomenten zijn, zal dit overgaan in roofbouw, het gaat op den duur meer vragen dan je beschikbaar hebt (je reserves raken op). En dat ga je merken. Je lichaam geeft met signalen aan rustmomenten nodig te hebben, eerst subtiel (wat mensen nog wel eens geneigd zijn te negeren, gewoon maar door te gaan), maar daarna steeds heftiger. En wanneer iemand dan toch blijft doorgaan (vanuit het idee dat het niet anders kan, moet of wel beter zal worden) zullen er meer klachten komen, met uiteindelijk burned-out als gevolg. Je bent op, hebt (bijna) niets meer over. Je lichaam drukt als het ware op de noodknop. Nee, deze vorm van stress willen we niet!Â
​
Zoals er al stond gaat het vooral om de balans. De balans tussen inspanning (actie/stress) en rust (herstel en onderhoud). En met rustmomenten bedoel ik niet alleen je slaap. Want met (gemiddeld) 8 uur slaap heeft je lichaam onvoldoende herstel- en onderhoudstijd. Ook overdag heb je dus rustmomenten nodig. Niet in de vorm van slaap, maar ontspanning. Om te kunnen herstellen van een (bijna) burn-out of een periode van veel stress, gaan we aan het werk om de balans weer te herstellen. Je lichaam zal eerst tijd nodig hebben om achterstallig onderhoud te kunnen plegen. Meer rust en ontspanning is dus vaak stap 1. Daarna gaan we kijken naar de oorzaken van de disbalans, het omgaan met stress(situaties) en je leven weer goed en duurzaam in balans krijgen. Dit met behulp van verschillende technieken (net wat passend is bij jou en de situatie).Â
Kan ik je hierbij helpen? Dan kunnen we een intake plannen, mail naar info@praktijkviamea.nl of ga naar www.praktijkviamea.nl.
Comments